Informatie pagina
Casa Junius ligt tussen duizenden olijfbomen op de hellingen van de bergen van de regio genaamd Axarquia. In dit gebied groeien al eeuwenlang de beste olijven, naast amandelbomen en de Muscadet-druif. Het was een lang gekoesterde wens om onze eigen olijfolie te produceren. De olijven groeien immers in onze tuin en Casa Junius ligt midden in de olijfboomgaarden. Daarnaast denken we iets toe te kunnen voegen om de kwaliteit van de olijfolie transparanter te maken. De olijfolie in onze fles is terug te voeren tot de olijfgaard op de helling, waar de olijven worden verbouwd. We mengen geen olijven van andere olijfgaarden, we spuiten ze niet, het persen en bottelen vindt plaats met alleen de olijven van die specifieke olijfgaard. Dit betekent dat er slechts een bepaalde hoeveelheid olijfolie uit die olijfgaard zal worden geproduceerd. We letten erop, dat het oogsten en persen binnen 24 uur gebeurt.
Casa Junius en olijfolie
Zelf-productie of niet?
Het idee was geboren en na enkele gesprekken met omliggende olijfboeren en een afspraak met de moderne pers werd bevestigd dat het idee van zelfproductie financieel haalbaar is, ook voor kleine hoeveelheden. Een liter van de beste 'extra vierge' ongefilterde olijfolie zal kunnen concurreren met de supermarkt in NL inclusief transport naar Nederland. In Nederland liggen de prijzen meer dan 50% hoger voor een vergelijkbare kwaliteit, maar je kunt de olie niet herleiden tot de herkomst (lees: olijfgaard).
De voordelen van zelfproductie houden hier echter niet op
We weten precies waar de olijven vandaan komen. Elke fles met de olie is dus te herleiden tot de olijfgaard en de boer. Ook kennen we de oogstdag en productiedag van de fles olijfolie. Ook de weersomstandigheden zijn bekend. Deze gegevens hebben betrekking op de smaak en kwaliteit van de persing (water/olie-verhouding). Een vroeg geoogste olijf (november/december) smaakt anders dan een laat geoogste olijf (januari/februari). De olijfolie is in NL vaak helder. Dat vindt de consument aantrekkelijker, maar de echte smaakstoffen zijn er dus uit gefilterd. Niet zo bij onze olijfolie.
De smaak van de olie
In een normaal jaar vindt de oogst van de olijven plaats tussen november en februari. In november zijn de olijven nog wat groen en erg vers. De vrucht is hard, maar is volgroeid. In februari is de olijf rijp en is het fruit zachter. De olie smaakt zachter.
Early harvest (november/december)
Olijfolie gemaakt van vroeg geoogste olijven heeft over het algemeen een meer intense en fruitige smaak. De olie kan een gepeperde, grassige of kruidige smaak hebben, met een lichte bitterheid. Deze olijfolie wordt vaak zeer gewaardeerd om zijn complexe smaakprofiel en wordt vaak gebruikt als olie voor salades, gestoomde groenten of verse sandwiches.
Late harvest (january/february)
Olijfolie gemaakt van laat geoogste olijven heeft over het algemeen een zachtere en gladdere smaak. De olie kan een zoetere en fruitigere smaak hebben, met minder bitterheid en kruidigheid. Deze olijfolie is geschikt voor gebruik in warme gerechten, zoals bakken, braden en sauteren.
De keuze tussen vroeg of laat geoogste olijfolie hangt af van persoonlijke voorkeur en het gewenste gebruik. Sommige mensen geven de voorkeur aan de intense smaak van vroeg geoogste olijfolie, terwijl anderen de zachtere smaak van laat geoogste olijfolie verkiezen. Beide varianten hebben hun eigen unieke eigenschappen en kunnen een heerlijke aanvulling zijn op verschillende gerechten.
De bedoeling van Casa Junius om twee verschillende soorten olijfolie te produceren, een vroege oogst en een late oogst. De productiedatum op het etiket geeft de oogstdatum weer.
Teelt en het productieproces
De productie van olijfolie van hoge kwaliteit begint met een overeenkomst met de boer, die eigenaar van de boomgaard. Hij moet weten, dat we biologisch geteelde olijfvruchten willen. Zijn beloning komt na het groeiproces. Hij zou een goede prijs per kilo moeten krijgen voor zijn olijven. De oogst wordt met de hand geplukt en de premium olijven van de boom worden gesorteerd op grootte en kwaliteit.
Nu is het belangrijk voor de kwaliteit van het eindresultaat dat de olijven snel naar de fabriek worden gebracht voor verdere verwerking. De olijf moet binnen 24 uur worden verwerkt tot olijfolie.
In de fabriek van de perserij Monttosa worden alle blaadjes en takjes van de olijven verwijderd. Vervolgens worden de olijven zorgvuldig gewassen. De olijven zijn klaar voor productie en worden geplet tot een pasta, die vervolgens wordt gemengd. Dit proces duurt meer dan een uur. De pasta wordt daarna geperst om de olie te extraheren. Deze olie wordt vervolgens gefilterd om eventuele vaste stoffen te verwijderen. Het filterproces is lastig, omdat je niet de smaakstoffen eruit wilt filteren.
Het resultaat is een pure olijfolie van hoge kwaliteit. Deze olie wordt vervolgens gebotteld en geëtiketteerd, klaar om te worden verkocht in onze winkel of naar Nederland te worden verzonden naar onze klanten, die vooraf hebben besteld.
De houdbaarheid van 'extra vierge' Olijfolie (EVOO)
De houdbaarheid van extra vierge olijfolie kan variëren, maar over het algemeen is het langer houdbaar in vergelijking met mindere kwaliteit soorten olijfolie. De kwaliteit van extra vierge olijfolie kan in de loop van de tijd echter geleidelijk afnemen. Hier zijn enkele richtlijnen met betrekking tot de houdbaarheid van extra vierge olijfolie:
-
Ongeopende fles:
Een ongeopende fles extra vierge olijfolie kan zijn kwaliteit ongeveer 18 tot 24 maanden vanaf de oogstdatum behouden. Deze richtlijn is van toepassing als de olijfolie op de juiste manier wordt bewaard, namelijk op een koele, donkere plaats, uit de buurt van warmte, licht en lucht.
-
Geopende fles:
Als een fles extra vierge olijfolie eenmaal is geopend, kan de kwaliteit ervan langzaam afnemen. Het is raadzaam om de olie binnen 6 tot 12 maanden na opening te consumeren. Dit komt, omdat blootstelling aan lucht, licht en warmte de olie kan aantasten en oxidatie kan veroorzaken, wat de smaak, geur en voedingswaarde kan aantasten.
In de Spaanse keuken wordt voor bijna alles olijfolie gebruikt. Daarom kun je in Spanje olijfolieflessen van 3 tot 5 liter kopen, maar de Nederlandse keuken is zuiniger met olijfolie. Voor de Nederlandse markt leveren wij 500ml flesjes. Hoewel we er zeker van zijn, dat zodra mensen olijfolie van hoge kwaliteit leren kennen en weten dat het gezonder is dan verzadigde vetten van bijvoorbeeld boter, mensen zullen overstappen op olijfolie.
Olijven hebben een lange historie
Olijven hebben een lange geschiedenis, die duizenden jaren teruggaat. Ze zijn al sinds de oudheid een belangrijk onderdeel van de mediterrane keuken en cultuur.
Vroege oorsprong
Aangenomen wordt, dat de wilde olijfboom (Olea europaea) zo'n 6000 jaar geleden is ontstaan in het oostelijke Middellandse Zeegebied, mogelijk op de eilanden Kreta of in Syrië. Het oudste bewijs van gecultiveerde olijfbomen dateert uit het 6e millennium voor Christus in het oude Griekenland. Olijven werden duizenden jaren geleden ook verbouwd in landen als Egypte, Griekenland, Italië en Syrië. De boom is zeer goed bestand tegen het warme klimaat met zijn dunne smalle bladeren, waardoor hij weinig water verliest. De zeer diepe wortels brengen het voedsel voor de boom en het weinige water naar boven.
Oude beschavingen
Olijven hadden een belangrijke plaats in oude beschavingen. In het oude Egypte werden olijfbladeren gevonden in de graven van farao's, wat duidt op hun symbolische betekenis in religieuze en spirituele praktijken. In het oude Griekenland werden olijven beschouwd als een geschenk van de godin Athena en waren ze een symbool van vrede, wijsheid, overvloed en vruchtbaarheid. Tot op de dag van vandaag worden olijftakken gebruikt als teken van vrede. Op Palmzondag, de zondag voor Pasen, wordt in Sedella na de mis een olijftak aan de kerkgangers gegeven. Sedella is een klein dorpje op ongeveer 10 km van Casa Junius.
Romeinse tijd
De Romeinen verspreidden de teelt van olijfbomen door hun rijk en speelden een cruciale rol in de verspreiding van olijfolie. Ook in deze streek: de Axarquia rond Casa Junius. Spanje was een zeer belangrijk onderdeel van het Romeinse rijk. Olijfolie werd gebruikt voor culinaire doeleinden, maar ook voor verlichting, religieuze rituelen, huidverzorging en medicinale toepassingen. De Romeinse keizer Domitianus staat bekend om zijn liefde voor olijfolie en zou dagelijks in olijfolie gebaad hebben.
Middeleeuwen
Tijdens de Middeleeuwen verspreidde de olijfboomteelt zich vanuit Italië verder over Europa, vooral in landen als Spanje, Portugal en Frankrijk. Olijfolie werd een belangrijk handelsartikel en speelde een rol in de handel van de mediterrane landen.
Na de ontdekking van Amerika
Met de ontdekking van Amerika door Christoffel Columbus in 1492 werden olijven en olijfbomen geïntroduceerd in de Nieuwe Wereld. Spaanse kolonisten brachten later ook olijfbomen naar gebieden als Californië en Zuid-Amerika, waar ze nog steeds worden verbouwd.
Huidige tijd
Olijven en olijfolie zijn tegenwoordig wereldwijd bekend en gewaardeerd. Tegenwoordig zijn er olijfstruiken, die machinaal worden geoogst in gebieden in West-Spanje. Deze olijven bevatten iets meer water dan de vruchten van de traditionele bomen. In de Axarquia staan de traditionele bomen, soms wel 500 jaar oud, nog op de steile hellingen. Ze worden nog met de hand geplukt omdat er geen andere methoden zijn. De mediterrane keuken, die veel gebruik maakt van olijfolie en olijven, staat bekend om zijn gezondheidsvoordelen en wordt beschouwd als een van de gezondste diëten ter wereld.
Is olijfolie gezond?
Olijfolie wordt algemeen beschouwd als een gezonde bron van voedingsvet. Het bevat voornamelijk enkelvoudig onverzadigde vetten, die gunstig zijn voor de gezondheid van het hart. Hier zijn enkele redenen waarom olijfolie als gezond wordt beschouwd:
-
Gezonde vetten: Olijfolie bevat ongeveer 70-80% enkelvoudig onverzadigde vetzuren, zoals oliezuur. Deze vetzuren kunnen helpen het slechte cholesterol (LDL) in het bloed te verlagen, waardoor het risico op hart- en vaatziekten wordt verminderd.
-
Ontstekingsremmende eigenschappen: Olijfolie bevat antioxidanten, zoals vitamine E en polyfenolen, die ontstekingsremmende eigenschappen hebben. Dit kan ontstekingen in het lichaam helpen verminderen en beschermen tegen chronische ziekten, zoals hartaandoeningen, kanker en neurodegeneratieve aandoeningen.
-
Bescherming tegen oxidatieve stress: De antioxidanten in olijfolie kunnen het lichaam beschermen tegen oxidatieve stress, wat kan leiden tot celbeschadiging. Olijfolie kan zo het verouderingsproces helpen vertragen en het risico op bepaalde ziekten verminderen.
-
Voedingsstoffen: Olijfolie bevat ook kleine hoeveelheden vitamines en mineralen, zoals vitamine K en E, evenals omega-3- en omega-6-vetzuren, die belangrijk zijn voor de algehele gezondheid.
Hoewel olijfolie over het algemeen als gezond wordt beschouwd, is het belangrijk om het met mate te consumeren. Olijfolie is nog steeds een vetrijk voedsel en bevat calorieën, dus het is belangrijk om de totale calorie-inname te beschouwen als onderdeel van een uitgebalanceerd dieet.
Olijfolie vs. boter
De keuze tussen olijfolie en boter hangt af van verschillende factoren, waaronder persoonlijke voorkeuren, voedingsbehoeften en kookmethodes. Hier zijn enkele punten waarmee u rekening moet houden bij het vergelijken van olijfolie en boter:
-
Vetgehalte: Olijfolie bestaat voornamelijk uit enkelvoudig onverzadigde vetten, die worden beschouwd als vetten die gezond zijn voor het hart. Aan de andere kant bestaat boter voornamelijk uit verzadigde vetten, die verband houden met verhoogde niveaus van slechte cholesterol (LDL) en een hoger risico op hartaandoeningen. Daarom wordt olijfolie vanuit cardiovasculair oogpunt over het algemeen als een gezondere optie beschouwd.
-
Voedingsprofiel: Olijfolie bevat heilzame antioxidanten en fytochemicaliën die verschillende gezondheidsvoordelen bieden. Het bevat ook vitamine E en vitamine K. Boter, hoewel een bron van in vet oplosbare vitamines (A, D, E en K) en enkele sporenelementen, bevat meer cholesterol en mist de antioxidanten die in olijfolie worden aangetroffen.
-
Kooktoepassingen: Olijfolie heeft een lager rookpunt in vergelijking met boter, waardoor het geschikter is voor kookmethodes op laag tot middelhoog vuur, zoals sauteren, roerbakken en bakken. Boter heeft een hoger rookpunt, waardoor het beter geschikt is voor koken op hoog vuur, zoals braden of schroeien.
-
Smaak en textuur: Olijfolie heeft een uitgesproken smaak die gerechten een karakteristieke smaak geeft. Het werkt goed in de mediterrane keuken, salades en om over gekookt voedsel te miezeren. Boter heeft een rijke en romige smaak, waaraan vaak de voorkeur wordt gegeven bij het bakken of het toevoegen van smaak aan bepaalde recepten.
-
Dieetoverwegingen: Voor personen met lactose-intolerantie of zuivelallergieën is olijfolie een geschikt alternatief voor boter. Het is ook een veganistische optie, terwijl boter is afgeleid van dierlijke melk.
Uiteindelijk is het belangrijk om een balans te vinden en matiging te overwegen bij het opnemen van zowel olijfolie als boter in uw dieet. Als u op zoek bent naar een gezondere optie met heilzame vetten, wordt olijfolie over het algemeen aanbevolen. Af en toe gebruik van boter met mate kan echter nog steeds worden genoten.
Recept: een gezonde Catalana sandwich
Een broodje Catalana is een eenvoudig en heerlijk gerecht uit de Catalaanse keuken. In heel Spanje kun je het voor de lunch bestellen. Hier is een basisrecept om een Catalana-sandwich te maken:
Ingrediënten:
- Vers stokbrood of ciabatta
- Rijpe vleestomaten
- Een paar plakjes rauwe ham
- Eventueel een teentje knoflook, maar dit hoeft niet.
- Een vroeg geplukte 'Extra vierge' olijfolie
Instructies:
-
Snijd het verse stokbrood doormidden in 2 stukken
-
Besprenkel het broodje met een royale hoeveelheid extra vierge olijfolie. De olijfolie trekt in het brood.
-
Snijd een rijpe vleestomaat in grove plakken en verwijder het harde groene topje bij het steeltje.
-
Als je knoflook gebruikt: Pel een teen knoflook en halveer deze. Wrijf met de gesneden kant van de knoflook over het met olijfolie ingewreven brood. Dit voegt een subtiele knoflooksmaak toe.
-
Leg de plakjes tomaat en rauwe ham op het broodje en leg de andere kant van het broodje erop.
Serveer de Catalana sandwiches als lunch of als onderdeel van een tapasmaaltijd. U kunt de rauwe ham vervangen door kaas en tussen het brood ansjovis, olijven of andere ingrediënten naar smaak toevoegen. Gebruik geen boter.
De vroege 'extra vierge' olijfolie geeft het harde brood een pittige maar toch zachte smaak. Door de olie wordt het brood wat zacht. De smaken van de olie worden gemengd in het neutrale brood, de tomaat en de rauwe ham. Geniet van het heerlijke en simpele en vooral gezonde broodje Catalana!
